Zhurma: Miliona sëmundje dhe vdejke të parakohshme

Më të rejat

Zhurma e trafikut rrugor, hekurudhor dhe ajror, cilësuar si shkaku i dytë më të rëndësishëm të shëndetit vetëm pas ndotjes së ajrit

Ndotja nga zhurma është një shqetësim i madh për shëndetin mjedisor në Evropë. Shkaktohet nga zhurma që vjen nga një larmi burimesh dhe është gjerësisht e pranishme jo vetëm në mjediset më të ngarkuara urbane, por gjithnjë e më shumë në mjedise dikur natyrore.

Efektet e pafavorshme mbi ata që janë të ekspozuar ndaj ndotjes nga zhurma përfshijnë kërcënime për mirëqenien e popullatave njerëzore, përkeqësimin e shëndetit dhe shpërndarjen e jetës së egër në tokë dhe në det, aftësitë e ulura të fëmijëve tanë për të mësuar si duhet në shkollë dhe çmimin e lartë ekonomik shoqëria duhet të paguajë si rezultat.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) e ka klasifikuar zhurmën e trafikut, përfshirë trafikun rrugor, hekurudhor dhe ajror, si shkakun e dytë më të rëndësishëm të shëndetit në Evropën Perëndimore, vetëm pas ndotjes së ajrit të shkaktuar nga grimca të imëta të pluhurit.

Ekspozimi i zgjatur ndaj zhurmës mjedisore mund të çojë në efekte negative kardiovaskulare dhe metabolike, uljen e performancës njohëse tek fëmijët, si dhe bezdi të mëdha dhe shqetësime të gjumit.

Ekspozimi afatgjatë ndaj zhurmës mjedisore vlerësohet të shkaktojë 12 mijë vdekje të parakohshme dhe të kontribuojë në 48 mijë raste të reja në vit të sëmundjes ishemike të zemrës në territorin Evropian.

Është  vlerësuar se 22 milion njerëz vuajnë nga shqetësimi i lartë kronik dhe 6.5 milion njerëz vuajnë nga shqetësimi i lartë kronik i gjumit. Si rezultat i zhurmës së avionëve, 12.500 nxënës të shkollës vlerësohet se vuajnë nga dëmtimi i të mësuarit në shkollë.

Politika e BE-së

Emetimet e zhurmës në burim janë rregulluar në BE për shumë vite. Kufijtë maksimalë të zhurmës për automjetet motorike, pajisjet shtëpiake dhe pajisjet e jashtme datojnë që nga vitet 1970. Kohët e fundit, masat për të kontrolluar zhurmën nga aeroportet dhe rregullimi i niveleve të zhurmës së objekteve industriale kanë zgjeruar kontrollin e zhurmës mjedisore.

Futja e Direktivës së Zhurmës Mjedisore (FUND) në 2002 u përpoq të monitoronte efektivitetin e kontrolleve të emisioneve të BE-së duke kërkuar vlerësimin e zhurmës mjedisore në nivelin e sëcilit shtet anëtar. Direktiva prezantoi dy tregues kryesorë për bezdi dhe shqetësim të gjumit, të cilët, nëse tejkalohen, kërkojnë hartimin e planeve të veprimit që janë krijuar për të zvogëluar ekspozimin dhe për të mbrojtur zonat ende jo të ndotura nga zhurma.

Programi i Shtatë i veprimit mjedisor i BE-së (IAP i 7-të) thekson faktin se shumica e evropianëve që jetojnë në zonat kryesore urbane janë të ekspozuar ndaj niveleve të larta të zhurmës në të cilat ndodhin shpesh efekte të pafavorshme shëndetësore. EAP i 7-të më tej përmban objektivin që deri në vitin 2020, ndotja e zhurmës në BE do të ulet ndjeshëm, duke iu afruar niveleve të rekomanduara të OBSH-së.

Për të arritur këtë objektiv, duhet të zbatohen një politikë e përditësuar e BE-së për zhurmën në përputhje me njohuritë më të fundit shkencore dhe masat për të zvogëluar zhurmën në burim, përfshirë përmirësimet në modelin e qytetit./BB Green Kosova

Burimi: Agjencia Europiane e Mjedisit

Foto: Pexels

Leave a Reply