Natyra dhe biodiversiteti janë në rrezik, si do ti mbrojmë ato?

Aktivitetet njerëzore po shkatërrojnë natyrën, duke çuar në zhdukjen e specieve shtazore dhe bimore me një shpejtësi alarmante. Tani, udhëheqësit botërorë po premtojnë veprim për të trajtuar problemin. Por a do të jetë e mjaftueshme?

Biodiversiteti është shumëllojshmëria e të gjitha gjallesave në Tokë dhe mënyra se si ato përshtaten së bashku në rrjetën e jetës, duke sjellë oksigjen, ujë, ushqim dhe përfitime të tjera të panumërta. Raportet dhe studimet e fundit kanë prodhuar lajme alarmante për gjendjen e natyrës.

Vitin e kaluar, një panel ndërqeveritar i shkencëtarëve tha se një milion specie kafshësh dhe bimësh tani kërcënoheshin me zhdukje.

Shkencëtarët kanë paralajmëruar se po hyjmë në zhdukjen e gjashtë masive, gjithçka që bëjmë tani ka të ngjarë të përcaktojë të ardhmen e njerëzimit. Pesë zhdukjet e tjera masive përfshijnë goditjen e asteroidit që vrau dinosaurët dhe shumë specie në det.

“Nuk kemi kohë të presim. Humbja e biodiversitetit, humbja e natyrës, është në një nivel të pashembullt në historinë e njerëzimit,” tha për BBC Elizabeth Mrema, sekretarja ekzekutive e Konventës për Diversitetin Biologjik.

Ne jemi pothuajse plotësisht përgjegjës për zhdukjen e gjitarëve në dekadat e kaluara, sipas një studimi të fundit. Dhe parashikimet sugjerojnë se 550 specie gjitarësh do të zhduken këtë shekull, nëse vazhdojmë përgjatë mënyrave tona aktuale.

Një nga problemet më të mëdha për speciet me të cilat ne ndajmë planetin, është shkalla me të cilën po transformojmë peizazhin natyror, përmes ndërtimit të rrugëve dhe qyteteve, dhe marrjen e më shumë tokave për të rritur ushqimin. Vlerësimet thonë se 75% e tokës dhe 66% e oqeaneve është degraduar nga aktiviteti njerëzor.

Prandaj largimi nga trajektorja jonë aktuale shkatërruese do të kërkojë disa ndryshime të mëdha. Në Samitin e Kombeve të Bashkuara mbi Biodiversitetin në Nju Jork më 30 shtator, udhëheqësit botërorë pritet të deklarojnë angazhimet e vendeve të tyre ndaj natyrës dhe ndoshta një mënyrë të re për të zgjidhur këto probleme.

Vendeve u kërkohet të vendosin emrat e tyre në një marrëveshje që do të ishte për biodiversitetin, një marrëveshje e ngjashme si marrëveshja e klimës së Parisit për ndryshimin e klimës.

Kjo hyn në kuadrin e Konventës për Diversitetin Biologjik, një traktat ndërkombëtar për të cilin u ra dakord në Samitin e Tokës të KB në Brazil në 1992. Konventa ka tre qëllime: ruajtjen e larmisë biologjike; përdorimi i qëndrueshëm i natyrës; dhe ndarjen e përfitimeve që vijnë nga shkenca gjenetike.

Udhëheqësve botërorë u kërkohet të regjistrohen në një zotim për të mbrojtur 30% të botës deri në 2030 përmes një plani dhjetë pikësh që vendos jetën e egër dhe klimën në zemër të planeve të rimëkëmbjes nga pandemia.

Ata duhet të premtojnë të adresojnë ndryshimet klimatike, shpyllëzimet, degradimin e ekosistemit dhe ndotjen.

Shkencëtarët thonë se një sasi e madhe është në rrezik, por është akoma e mundur të ndryshohet rënia e natyrës, nëse veprohet sipas fjalëve dhe premtimeve të tyre. /bbgreenkosva./

Burimi: BBC news