Gjini: Termocentralet që s’u ndërtuan gabim strategjik

Intervistat, Më të rejat

Intervistë me kryetarin e Gjakovës Ardian Gjini i cili ka foluar për BB Green Kosova eksluzivisht për mjedisin, parqet në Gjakovë, ndërtimet si dhe investime të tjera në ujësjellës, ujërat e zeza si dhe lumenjët e qytetit si dhe mundësia e ndërtimit të një ndërtese 50 katëshe në Gjakovë…

Po e fillojmë intervisten me mbjelljen e pemëve në parkun e ri?

Ideja e parkut me shumë lloje të pemëve ka ekzistuar që moti, mirëpo ka pasë ide dhe propozime të ndryshme, madje ka pasë ide që në njërën pjesë të parkut të ndërtohen objkete të ndryshme. Unë edhe para fushatës zgjedhore e kam pas  si konecpt ndërtimin e parkut. Nuk ka ndodhë ideja e parkut pas fushatës. Ideja ka qenë që  e gjithë zona, qendra e qytetit të ndërtohet një mur 80 centimetra e arsyeja e murit ka qenë edhe estetike, por që edhe t’ju ipet fund ndërtimeve në këtë pjesë të qytetit. Pastaj kemi avancuar duke krijuar edhe portat që t’i japim karakter me portën hyrëse dhe portën  e parkut. Gjithashtu kemi provuar t’ju japim karkater  mureve e që janë një përkujtim i murve të vjetra të qytetit, mure me tulla të bardha. Edhe portat janë si përkujtues të çative, me ngjyrë të çative-ngjyrë të tjegullave. Karakteri kryesor i parkut ka qenë që në këtë park duhet të mbillen të gjithsa llojet e pemëve drunore që jetojnë në Kosovë.  Mbjellja e këtyre pemëve drunore do të bëhet me faza, një fazë ka përfunuar tashmë, tjetra bëhet në fund të shtatorit.

Mbase edhe një prej gjërave të mira të komunës është edhe zbulimi i shpellës së Kusarëve?

Shpellat e kusarëve kanë ekzistuar  gjithmonë, qyetarët e Gjakovës  edhe banorët e zonave përreth e kanë ditë ku janë. Kanë qenë zor të çasshme shpellat, dhe në vitin e kaluar e kemi përfunduar projektin, nuk ka ekzistuar si projekt më përpara.  Pjesë të programit të shkruar e kam pasë edhe shpellen e Qirave. Shpella e Qirave është pra një shpellë tjetër rreth 15 minuta larg prej shpellës së Kusarëve. Por për në mjedisin e Gjakovës janë kryer edhe punë të tjera, janë rregulluar urat, kanioni i drinit të Bardhë, ura e Terzive, ura e Tabakëve. Ndërsa, tash me projektin e lumit Krena rregullohet edhe ura e Taliqit. Është punuar shumë në ujërat e zeza, një pjesë e madhe e kolektorëve është përfunduar, lumi Krena ka qenë i gjithi me kanalizime, tani janë vendosë kolektorë në të dyja anët e lumit. Kemi mbjellë edhe mijëra  drunj në qytet.

Problem tjetër në Gjakovë është edhe deponia e mbeturinave ku ditë më parë u bë temë debati djegia e deponisë?

Qendra transfer e mbeturinave në Gjakovë ka qenë e stërmbushur me mbeturina dhe djegia ka ndodhë me vitë të tera, për të mos thënë me dekada. Gjithmonë është djegë dhe gjithmonë ka kundërmu, sidomos gjatë mujave të verës ka qenë shumë problematike. Pjesën e djegur e kemi eleminuar plotësisht, pra nuk ekzisotn më, e për këtë duhet ta falenderoj ministrin Kuqi që më është gjetur shumë në momente të zorshme, aty ka pas edhe djegie të qëllimshme, disa herë.

E keni zbuluar cilët janë ata me që po thoni është zjarr i qëllimshëm?

Policia duhet t’i zbuloj ata jo ne. Por ne e dime që është e qëllimshme. Ta them kështu troq, ka qenë një mbledhje e asamblesë një ditë më herët ku unë e kam paralajmëruar nisjen e pastrimit të qendrës transfer, ndërsa të nesërmen diku rreth mesnatës është djegë deponia në rreth pesë vende. Pra nuk ka pasë si të mos jetë e qëllimshme.

E keni në mendje ndonjë prej kundërshtarëve tuaj?

Nuk besoj që djegia është akt politik. Unë besoj që djegia ka qenë me tepër akt kundërshtues për pastrimin për arsye se ka njerëez të cilët gjenerojnë të hyra prej mbeturinave, mbledhin kanaçe të aluminit e disa materie të tjera të cilat riciklohen, kjo besoj që është, dhe nuk nuk besoj që është akt politik djegia. Pra kur digjet është shumë zor të transportohet, atëherë i kemi marrë fondet shtesë prej Ministrisë së Ekonomisë dhe Mjedisit dhe e kemi pastruar atë pjesë dhe tash po vazhdojmë ta pastrojmë pjesën që nuk është e djegur dhe unë besoj që sivjet do ta përfundojmë komplet pastrimin e qendrës transfer  e cila ka dhjetra mijëra tonelata mbeturina. Tani ne dimë që aty është një lagje ku jetojnë komunitetet pakicë dhe një pjesë e tyre i kanë rezliuar disa të ardhura të tyre mujore prej mbledhjës së kanaçeve.

E, tash me ndryshimin e kësaj deponie a keni menduar çka do të bëjnë këta banorë që i kanë mbledhur këto kanaçe?

Tash do ta kemi një përiudhë pakëz të zorshme, mirëpo në pranverë ne do ta rehabilitojmë komplet edhe dheun, sepse dheu është i kontaminuar ku për dy dekada ka pasur mbeturina. Ideja jonë është  që të mbjellim drunj, pemë që bëjnë fruta, kryesisht arra, lajthia dhe gështenja  kështu që për 3-4 vite nëse njerëzit e varfër që duhet të mbledhin diçka është më mirë të mbledhin arra e lajthia se sa kanaçe në mbeturina.  Megjithëse ne nuk do ta arrijmë standardin zvicerian dhe sipas të gjitha gjasave  prapë do të ketë nevojtarë të cilët i sgurojnë të ardhurat e tyre mujore në këtë mënyrë pra ideja ime është që të mbledhin fruta edhe janë të pastra edhe shiten më shtrenjët, dhe nuk kanë nevojë të futen në mbeturina që të mbledhin kanaçe. E gjitha ajo zonë do të mbyllet.

Komuniteti pakicë në Gjakove dhe në Kosovë e bënë një lloj  ndarje, selektim të mbeturinave gjë që as komunat dhe as institucionet qendrore se kanë bërë.  Tash pas heqjës së kësaj pune si do t’i ndani mbeturinat, e keni menduar këtë gjë?

Kompania  komunale publike e pastrimit ’Çabrati’ e ka të gatshmë projektin për traken ricikluese, ka qenë një projekt me fonde të Bashkimit Europian, dhe pasi të montohet traka mund të punojnë disa persona, si dhe do të punojnë në kushte të tjera  dhe nuk kanë nevojë më të futen në grumbull të mbeturinave. Pra,  punojnë në trakë ricikluese edhe me atë riciklim disa familje mund të fitojnë të ardhura mujore dhe sërish riciklimin ata e bëjnë, por në kushte-standarde të tjera që deri tani ka qenë shumë e dhimbshme t’i shohësh ashtu në grumbujt e mbeturinave. Ka qenë shumë e pashëndetshme, e jo vetem e keqe ta shohesh ashtu, por edhe shumë e rrëzkishme.

Po për ata fëmijë që kanë mbledhur kanaçe bashkë me prindërit, a do të mund të kthehen në shkollë?

Këto mjete që i realizojnë përmes mbledhjës së kanaçave janë mjete shtese të familjeve, ndërsa  familjet që nuk e kanë asnjë të punësaur marrin ndihma sociale prej shtetit. Tash me siguri që deri në një masë ulen ato të hyra për shkak që ajo shtesa prej 50-70 euro që e marrin në muaj është një shtesë për ta, por për shkak të trakës ricikluese dhe programeve të tjera do të provojmë ta kompenzojmë këtë pjesë. Por, po ju them që në afat të gjatë përveç ndihmës sociale që nëse duhet ata të mbledhin diçka atëherë do të mbledhin fruta e jo kanaçe. Edhe fëmijët e tyre nuk do të jenë më të ekspozuar ndaj mbeturinave toksike.

Keni të dhëna për sëmundejt e fëmijëve me që kanë jetuar me vite të tera në këto mbeturina toksike?

Fatkeqësisht jo. Sistemi ynë shëndetësorë nuk besoj që ka arritur të këtë të dhëna disa dekadëshe për shkak se matjet e tilla janë sistematike që për 10, 30 apo 40 vjet e përcjellin shëndetin e qytetarëve që ta shohin në aspketin afatgjatë efektin e këtyre ekspozimeve  gazrash  në shëndetin e qytetarëve. Këto bëhen prej instituteve shumë të specializuara dhe komunat nuk kanë mundësi të tilla….

Po në spitalin e Gjakovës nuk ka të dhëna për sëmundejt, moshën dhe përkatësinë e qyetarëve, këto të dhëna besoj i kanë spitalet?

Spitalet i kanë statistikat e veta, por nuk do të thotë që të gjithë ata që e kanë ndonjë problem shëndetësor shkojnë në spital , si dhe që të krijohet një databazë e saktë e anamnezës që të dihet se prej nga ka ardhë, pra këto janë analiza shumë të specializuara dhe po ju tregoj që këto analiza i bëjnë institutet e mëdha në botë. Duken të thjeshta në fillim,mirëpo nuk është vetëm mbledhja e statistikave është studimi i atyre statistikave, sepse dikush ka qenë i sëmurë me kancer se ka qenë i ekspozuar në tym, dikush e ka gjenetike pra duhet të bëhen studime, pra nuk mjafton veç numri që të tregojë diçka të saktë apo një konkludim.

Banka Botërore disa herë ka paraqitur të dhëna për të sëmuret apo vdekjet nga ajri i ndotur, pra që prej 20 vitesh është ajir i ndotur në Gjakovë për shkak të deponisë, keni ju të dhëna të tilla?

Nuk besoj që institucionet shëndetësore kanë të dhëna të tilla, është zor t’i dimë. Për nder këto janë statistika të rendomizuara që një numër i qytetarëve vdesin prej ajrit të ndotur , pra zor është t’i kemi këto statistika por edhe të spekulohet.

 Si kryetar ju i keni futur qytetarët në garë për lagje të gjelbëra?

Vjet e kemi pasë garën në të cilën kanë marrë pjesë shkollat dhe lagjet dhe ka shkuar në mënyrë të jashtëzakonshme dhe Gjakova është shpërblyër për atë punë që e ka bë dhe po shihet që shumë lagje e kanë marrë përzemër rregullimin e ambientit për rreth. Komuna i ndihmon me punë të cilat kanë kosto, për shembull ulëset e parkut, ndriqimin, fidanet dhe kubëzat i kryejmë ne dhe punët që skanë kostot i bëjnë qytetarët, si, ujitje, krasitje etj. Një prej gjërave të rëndëishme është edhe ndryshimi i oborreve të shkollave që janë shumë të mirëmbajtura dhe të pastra, kjo do të ndikojë për të mirë te nxënësit dhe sjelljet e tyre. Pra ka edhe shumë punë të tjera që ne si komunë kemi bërë, po dua ta ndaj një çështje me ju se si një ditë e lexova një lajm në një medie online ku thoshte ‘Në shekullin 21 tri fshatra në komunen e Gjakovës nuk kanë ujë’,  ky ishte lajmi. Lajmi nuk është i rrejshem, por kontekstualizimi është i rrejshëm për shkak se lajmi i vërtet do të ishte që në dy vitete e fundit 44 fshatra në Gjakovë janë lidhur me ujë të pijës. Pra tash cili është lajm më i madh që 3 fshatra kanë mbetur pa ujë apo që 44 fshatra janë lidhur me ujë?  Edhe ashtu dy prej 3 këtyre fshatrave janë të pabanuara. Në komunën tonë janë 88 fshatra të banuara dhe tri të pabanuara, kështu që me ujësjellësin kemi punuar shumë, në fakt ujësjellësi i fshatrave të Rekes së Keqe dhe të Rekës së Mirë e ka marrë investimin më të madh ndonjëherë që prej sa unë jam kryetar, investimin  prej 1.5 milionë euro.

Një prej shqetësimeve të banorëve të Gjakovës është ndërtimi i banesave të reja apo rrëzimi i shtëpive në lagje ku janë të gjitha shtëpi. Pse po i lejoni këto ndërtime?

Ky trend që ka nisë që në vitin 2000 sidomos në lagjen ‘Blloku i Ri’ ka vazhduar gjatë gjithë kohës, ndërsa në vitin 2018 pesë muaj pasi e kam marrë unë pushtetin e kam ndaluar komplet ndërtimin në atë lagje. Aty ku ndërtohet janë pjesë e planit rregullues të cilat kanë ndodhur më herët edhe do të ndërtohen. Tani qytetarët duhet ta kuptojnë një gjë nuk ndërtohen banesa se i ka ra në mend në mëngjes komunës, të gjitha janë plane rregulluese, të cilat i kanë kaluar të gjitha procedurat paraprake në asamble dhe janë verifikaur prej minsitrisë. Komuna vepron në bazë të atyre planeve dhe në bazë të ligjeve. Pra duheni ta kuptoni nëse diku ekzisotjnë 10 shtëpi dhe nëse nuk ka plan rregullues ose nëse plani rregullues është për shtëpi askush ska të drejt të japë leje për ndërtim të lartë.

Kryetari i Gjakovës Ardian Gjini në zyren e tij gjatë nënshkrimit të disa dokumenteve zyrtare

Po çfarë do të ndodhë me banorët që jetojnë për rreth asaj banese të lartë, atij ndërtimi të lartë?

Disa pjesë të cilat me planet regulluese kanë nisë më herët do të vazhdojnë, për shkak se planet rregulluese janë ligj dhe nuk vendosi unë në mengjes se ku të lejoj të ndërtohet dhe ku nuk lejohet, se skam të drejt, nuk me lejon ligji, mirëpo  aty ku planet rregulluese kanë ekzistuar aty do të vazhdojë po sipas atyre planeve, edhe ata që janë afër me siguri që e kanë të lejuar se nuk lejojmë që njëri të ketë e tjetri të mos ketë të drejt, nuk shkon ashtu. Por, ky është problemi më i vogël  se në zona të tjera e kam ndërpre komplet, nuk ndodhë më. Problemi më i madh është qendra e qytetit ku planet rregulluese të vjetra parashohin etazhitet të ulët dhe investitorët nuk kanë llogari të investojnë ato etazhitete. Disa zona shumë afër këtu ku jemi një person e ka ndërtuar një objekt, ndërsa personi tjetër e ka një shtëpi të vogël, e kjo nuk është si pasojë e asaj se në qendër të qytetit askush nuk dëshiron ta ketë një shtepi me tjegulla, mirëpo se etazhiteti është i ulët dhe nuk kanë llogari financiare që të investojnë, dhe po punojmë që me hartë zonale ta rregullojmë këtë pjesë të etazhitetit edhe unë besoj që pjesa ekzituese e Gjakovës do ta vazhdojë trendin e zhvillimit kështu si është, ndërsa në të ardhmën komplet ndërtimi do të orientohet në Rezinen Gjakovës së Re, një plan jashtëzakonisht i madh i cili ka tejkaluar të gjitha procedurat.

A mund të themi që jeni një kryetar shumë mjedisor, po këto ndërtimet e reja a janë ndopak ekologjike?

Tani duhet ta shohim në kontekst të avanacimit, ne duhet  të bëjmë krahasime, por duhet të bëjmë ashtu siç kemi qenë edhe si po bëhemi. Normal që prapë ligji dhe planet rregulluese i parashohin të gjitha këto;  ujërat e zeza, ujërat atmosferike, përqindjen e shfrytëzimit të tokës, gjelbërimit, parkingjet të gjitha janë të parapara. Por prapë varet prej zonës për shembull nëse e shihni  zonën këtu rrugën  UÇK definitivisht konfiguracioni i rrugës imponon që objektet janë të ngjitura me njëra tjetrën dhe kështu janë në të gjitha vendet e botës, kështu ndodhë në Berlin, Neë York, pra ka zona ku objektet janë të ngjitura, por që karshi e kanë një park edhe mbrapa e kanë një park…

Po në Kosovë nuk është kështu, ligjet i bëjne njerëzit dhe të gjitha këto leje i ka lëshuar Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor dhe janë shumë gjëra  të këqija që kanë ardhur nga kjo ministri?

Po këto janë koncepte zhvillimore, që prapë se prapë në Kosovë ekzistojnë ligjet, askund nuk mundet të shfrytëzohet toka 100 përqind. Asnjë leje nuk mundet të ipet në kundërshtim me ligjin, asnjë e vetme. Mundet të ketë ndërtime pa leje, por kur e nënshkruan lejën një zyrtar i urbanizmit  nuk e nënshkruan lejen nëse nuk ëshët konform ligjit, është e pamundur nuk mundet të ndodhë kjo. Nëse nënshkruan zyrtari e ka shkelë ligjin dhe shkon në burg, kështu që nuk ndodhë.

Ne kemi mjaft zyrtarë që i kanë shkelë ligjet…?

Po nuk shkelen ashtu ligjet qysh po mendojnë njerëzit, nuk shkelet ashtu ligji jo, jo.

Ju nuk do të lejoni që të behet në Gjakovë siç është bërë Prishtina,  ju besoj e njihni shumë mirë Prishtinën, po ashtu çfarë i kanë bërë edhe Fushë Kosovës, ekocidin që po ua bëjnë…?

Edhe një herë po ju them, unë nuk kam nevojë t’ju them mos e shkelni ligjin, ligji mundet të shkelet pakëz tinëz prej dikujt, ama ta nënshkruaj një dokument zyrtar duke e ditur që po e shkel ligjin, besoni që nuk ndodhë se zyrtarët e dinë punën e vet. Është tjetër gjë ta bëjnë në mënyrë të fshehtë, diçka ku nuk ka nënshkrim, po aty ku nënshkruhet dokumenti zyrtarët nuk e shkelin ligjin, të jeni të sigurtë.  Por unë po besoj që në disa momente është kontradiktore në të gjithë Kosovën…

Për shembull…?

Ja, për shembull, e gjithë bota vrapon pas industrisë së ndërtimit, po çfarë do të thotë industri? Industri nuk është një fabrikë që e prodhon një gotë,industri është një sistem kompleks i punëve sikur industria e automobilave i thonë industri se aty ka punë me goma, me lëkurë me metal me xham, me vajëra, me karburante, me izolator. Pra një numër jashtëzakonisht i madh i specializimeve kyçet për një produkt, për atë i thonë industri e nuk i thonë fabrikë. E, ndërtimi është industri në kuptimin që aty punojnë me cement, metal, me tulla, me dru, me plastikë d.m.th  fillon prej gërmimit e përfundon deri te lugët e pjatat në tavolinë.

Ju po thoni që njerëzit janë kundër ndërtimeve, a keni analiza ju si komunë pse ka ardhë kjo nevojë-kërkesë?

Po këtë po dua ta them  pse ka kaq shumë ndërtime. Në dy vitete e fundit ndërtimi në Gjakovë ka pësuar rritje prej 600 përqind, në krahasim me 2017. Është shumë në rregull, asnjë objekt pa leje nuk është ndërtuar në Gjakovë, ta keni të qartë, asnjë objekt. Ne e dimë që është 600 përqind, se ne e dimë sa kemi inkasuar mjete prej lejeve të ndërtimit, d.m.th vëllimi i lejeve e tregon vëllimin e ndërtimit, se një metër është një metër edhe këtu edhe në hënë. Kjo ka ndodhë për shkak se ka pasë nevojë për ndërtim, se përse vjen deri të kërkesa e gjithë bota e dinë, rritet konfidenca e investitorëve, besojnë që do të fitojnë nësë ndërtojnë, se askush nuk ndërton pa fituar. Rritet konfidenca e blerësve, se edhe ndërtimtarët nuk investojnë nëse skanë kujt t’ia shesin.

Ne nuk po flasim për investitorët  ata e kanë qëllimin e përfitimit,  Kosova përbën përjashtim  sepse është vend që ndërton pa rregullua ne i shohim çdo ditë që nga Prishtina ashtu dhe në komuna të tjera. Janë shkelur  rregullat si për ndërtime ashtu lagje pa parqe, pa parkingje, madje lagje jasht urbanizmit ku fillimisht ndërtohen objektet pa u kordinuar me kompanitë e ujësjellësit, dhe jo vetëm?

Unë nuk besoj që ka kryetar komune apo ministër ose kryeminsitër që ka për qëllim me prishë Kosovën, por nuk është qëllimi i vetëm me pa urbanizimin. Kosova ka pasë shumë nevoja, mos harroni kemi dalë si një vend i botës së tretë në vitin 1999, dhe këto sende nuk ndodhin shpejt.

Për Europen ne prapë jemi si vend i tretë…?

Mos harroni që rritjen e PPB për kapital e kemi më të madhin në Ballkan në 20 vitet e fundit pra si me shifra të Bankës Botërore edhe me shifra të tjera. Pra merr kohë që Kosova t’i zë vendet e tjera ku kanë qënë, por mos harroni atë që ju thash unë që të gjitha rrugët e fshatrave kanë qenë me baltë si në Afrikë, të gjitha. Ujë të pijës  nuk kemi pasë as në 5-6 fshatra po flas për ’99-ën, buxhetin që e kemi pas ne që të investojmë ka rrjedhë prapë prej atij fukarallëkut…

Po, por për ujësjellësin e ujin, kanë investuar shumë shtetet europiane, së fundmi ju nënshkruat marrëveshje me Zvicrën?

Jo, 1.5 milionë i ka dhënë ndërsa gjysmën e ka dhënë Gjakova, po edhe ne kemi dhënë, rrugët i kemi asfaltuar  të gjitha ne, nuk i ka bë BE-ja. Po dëgjoni se ju po bëheni opozitë, po dua ta tregoj një pamje më të madhe. Ky është material me të cilën punon Kosova. Nuk kemi të hyra prej naftës. Ne  kemi ndihmesë shumë të madhe prej Bashkimit Europian dhe presh SHBA-ve dhe prej vendeve të tjera e edhe prej Japonisë, por duhet ta shohim  gjendjen pak më gjërë se sa veç ngushtë. Tjetra është koncepti i jetës në Kosovë, shikoni çfarë ka ndodhë në Kosovë për 20 vjet. Familjet kanë  qenë shumë të mëdha ku 4-5 vëllëzër kanë jetuar në një shtëpi, bashkë. Tash nuk dojnë të jetojnë më ashtu, ata duan hapësirë të banimit.  Përndryshe nëse nuk ka kërkse për hapësira banimi, askush nuk ndërton të thash edhe një herë biznesi ka për qëllim të shes, dhe është mirë. Unë jam i dhjathtë dhe unë besoj që ashtu duhet të jetë.

Por komuna dhe ministria duhet t’i vendosin rregulla kompnaive të ndërtimit për vendin ku e si duhet të ndërtohet, nuk po flas për ndalimin e ndërtimeve, por për rregullat?

Unë thash edhe një herë përjashtoni ndërtimet pa leje, kudo që ndërtohet ekziston një plan rregullues dhe ai plan rregullues ka kaluar nëpër asamble komunale disa edhe në vitin 2005. E kam një farë ndjenje që njerëzit mendojnë që kryeshefi ekzekutiv i komunës që është kryetari i komunës se ai vendos se ku të ndërtohet. Absolutisht e pavërtet. Zero e vërtet, jo vetëm në Gjakovë po në asnjë komunë të Kosovës nuk vendosim ne ku bënë të ndërtohet, e ku nuk bënë të ndërtohet. Janë shumë procedura që janë kaluar që të përcaktohet ku ndërtohet. Me vite zgjasin këto procedura, a po kuptoni? Te ndërtimet e larta është një farë oksimoroni,  pra është një farë paradoksi. Të gjithë thonë të ruhet hapësira e gjelbër, e njëkohësisht të mos ndërtohen ndërtime të larta. Ku të ndërtohet? A po kuptoni janë disa probleme këtu. Pse po shkoni lartë, epo diku duhet të shkojmë se metra është metër si në lartësi si në gjërësi. Nëse nuk shkojmë lartë duhet të shkojmë në gjërësi. Sa më lartë më shumë ruhet toka. Unë kisha pas dëshirë që dikush ta ndërtoj një 50 katëshe në Gjakovë edhe me ia ftofë krejt Ballkanit, po nuk vjen ta ndërtojë, problemi është që svjen askush.

Sipas direktivave të BE-së 30 përqind e energjisë duhet të fitohet nga burime të pastra si uji,era etj, e tash kanë filluar të ndërtohen shumë hidrocentrale sidomos në Deçan e Junik ku ju besoj e njihni shumë mirë këtë rajon, e sipas ligjeve ata nuk duhet ta ndalojnë tërë ujin siç po bëjnë?

Kjo është gabim, po unë dua të kthehem të çështja e energjisë. Asnjë direktivë nuk thotë që 30 përqind e energjisë duhet të vijë nga uji, direktiva thotë që konsumi i energjisë duhet të jetë 30 përqind prej atyre burimeve.

E ku është dallimi?

Ja ta tregoj dallimin, mundet të ndodhë që një shtet i vogël edhe nëse e përdor tërë energjinë e ripërtritshme nuk mundet ta arrijë 30 përshindëshin e prodhimit të energjisë sa ka nevojë. Pra duhet të blihet energjia, duhet të këmbehet energjia.  Pra nëse një vend smundet ta prodhojë, duhet ta blejë energjinë, pra konsumin duhet ta ketë 30 përqind të ripërtritshmme. Për shembull Shqipëria e ka energjinë 80 përqind të ripërtritshme, për kokë banori më së shumti në Europë. Ne e kemi 80 përqind prej energjisë fosile, prej thëngjillit. Në bazë të  direktivave detyrohemi t’i blejmë prej Shqipërisë, për ta plotësuar normen prej 30 përqind  të konsumit të ripërtritshëm.

Sidoqoftë si është gjendja me hidrocentralet?

Disa gabime me hidrocentrale janë bërë që kanë filluar më herët. E kam një analogji që e përdori shumë shpesh: nëse e tërheq lavjerrësin shumë në të majt, në momentin që e lëshon do të shkoj shumë në të djathtë, duhet të bëhet balancë.  Në Kosovë ka pasë fushatë të mos ndërtohen termocentralet, fushatë e madhë është bërë që të ndalen, dhe janë ndalë. Për mendimin tim ka qenë gabim fatal. Gabim historik i Kosovës.

Gabim që janë ndalë, pse?

Po gabim historik, historik, historik. Pastaj kur kanë filluar të ndërtohen hidrocentralet jo sbënë se po e merrni krejt ujin, janë disa probleme të mëdha konceptuale. Unë mendoj që Kosova e ka bë gabimin më të madh strategjik në histori të veten që nuk i ka ndërtuar në 2007 dhe 2008 termocentralet. Gabim që gjeneratatat që vijnë kanë për të na gjykuar që nuk janë ndërtuar.

Intervisten e realizoi Behare Bajraktari

Leave a Reply