“Vera e zezë” e Australisë mund të shtojnë numrin e llojeve të rrezikuara
Shkencëtarët vlerësojnë se më shumë se një miliardë kafshë kanë vdekur në zjarret e vitit të kaluar dhe fillimit të këtij viti
Dëmet e shkaktuara nga zjarret katastrofike në Australi në vitin 2019 dhe në fillim të vitit 2020 mund të rrisin ndjeshëm numrin e specieve të rrezikuara, paralajmërojnë shkencëtarët në një studim të botuar në revistën Nature Ecology & Evolution.
Nga 70 speciet vendase, habitatet e të cilave janë të rrezikuara seriozisht nga zjarret që kryeministri Scott Morrison i quajti një “verë të zezë” katastrofike, 21 specie që më parë ishin në listën e specieve të rrezikuara, sipas një studimi në të cilin morën pjesë më shumë se 20 shkencëtarë, të udhëhequr nga Universiteti i Queenslandit.
Nga gushti 2019 deri në marsin 2020, zjarret në Australi dogjën më shumë se 12 milionë hektarë, shkatërruan më shumë se 3,000 shtëpi dhe vranë 33 njerëz në gjashtë nga tetë shtetet dhe territoret e Australisë.
Zjarret janë një “shok i sistemit” të florës dhe faunës Australiane, tha qeveria në Canberra.
Shkencëtarët vlerësojnë se më shumë se një miliardë kafshë kanë vdekur në zjarre.
“Mega-zjarri i Australisë përkeqësohet nga thatësira, ndryshimi antropogjenik i klimës dhe administrimi i tokës”, thonë shkencëtarët.
Duke përdorur një kombinim të koleksionit të të dhënave të largëta dhe modeleve të shpërndarjes së specieve, shkencëtarët zbuluan se zjarret dogjën rreth 97,000 kilometra katrorë bimësi në Australinë Jugore dhe Lindore, ndërsa mendohet se kjo zonë është shtëpi e 832 specieve të llojeve të kafshëve vendase.
“Shumë prej këtyre specieve të vrarë në zjarre tashmë janë kërcënuar nga zvogëlimi i numrave për shkak të thatësirës, sëmundjes, shkatërrimit të habitatit të tyre dhe ndikimit të specieve pushtuese,” thotë bashkëautori i studimit Michelle Ward.
“Hulumtimi ynë tregon se këto mega-zjarre kanë përkeqësuar situatën, duke zvogëluar madhësinë e popullatës, duke zvogëluar burimet e tyre ushqimore dhe duke i bërë habitatet e tyre të papërshtatshme për jetën për shumë vite që vijnë”.
Nga 70 speciet autoktone, habitatet e të cilave kanë pësuar dëme të mëdha, 49 specie aktualisht nuk janë në listën e rrezikuar. Midis tyre janë gekoni gjethor (hardhucë) Saltuarius kateae dhe qukapiku me veshë të shkurtër.
Studimi i bën thirrje qeverisë të bëjë një vlerësim urgjent për të shqyrtuar nëse këto specie duhet gjithashtu të përfshihen në listën e rrezikuar.
Nëse vlerësimi tregon se të gjitha 49 speciet, habitatet e të cilave janë rrezikuar seriozisht, duhet të përfshihen në listë “numri i kafshëve tokësore dhe ujore Australiane të rrezikuara do të rritet për 14 përqind,” thotë Ward.
James Watson, një nga autorët e studimit dhe profesor në Universitetin e Queenslandit paralajmëron për shkaqet antropogjenike të ndryshimit të klimës. Për shkak të thatësirës në rritje dhe menaxhimit të dobët të tokës, pyjet janë gjithnjë e më shumë të ekspozuara ndaj zjarreve dhe “ne duhet të mësojmë nga këto ngjarje, sepse ka të ngjarë të përsëriten”.
Autorët e studimit i bëjnë thirrje Australisë që të rivlerësojë urgjentisht rreziqet e zhdukjes së specieve në zonat e shkatërruara nga zjarri për të mbrojtur më mirë habitatet që nuk janë prekur ende.
“Për të shmangur rënien e mëtejshme të specieve, Australia duhet të rivlerësojë urgjentisht cenueshmërinë e specieve të prekura nga zjarri dhe të ndihmojë në rindërtimin e popullsisë në zonat e djegura, por edhe në ato jo të djegura,” thotë studimi.
Qeveria australiane në maj udhëzoi një Komision të pavarur mbretëror të studiojë gatishmërinë për fatkeqësi natyrore, përgjigjen ndaj tyre si dhe planet e rimëkëmbjes, dhe ato katastrofa përfshijnë edhe zjarre e pyjeve./bbgreenkosova
Burimi: Nature Ecology & Evolution
Foto: 500PX