AJRI TOKSIK SHKAKTON HUMBJE PREJ 1.8 MILIARDË DITË PUNE PËR ÇDO VIT
Foto: Euronews
Ndotja e ajrit përfundon duke e barazuar afërsisht 3.3% e të gjithë aktivitetit ekonomik dhe na çon në humbjen e 1.8 miliardë ditëve të punës në të gjithë botën çdo vit, sipas një raporti nga CREA dhe Greenpeace.
Mbështetja jonë e vazhdueshme në naftë, qymyr dhe gaz, karburantet që historikisht na kanë furnizuar me energji elektrike dhe transport, mund të na bëjnë të sëmurë dhe madje të kontribuojmë në një vdekje të hershme, thotë raporti. Ai shpjegon se karburantet djegëse fosile krijojnë ndotës të ajrit si Ozoni, oksidet e Azotit dhe grimcat e vogla të kimikateve të afta për të bërë rrugën e tyre thellë në mushkëritë tona.
Kur thithim këta ndotës mund të rrisë shanset tona për të vuajtur nga kushte si astma, diabeti tip II, kanceri i mushkërive dhe sëmundjet e zemrës. Për më tepër, cilësia e dobët e ajrit ngre rrezikun e çrregullimeve kronike të frymëmarrjes që shpesh na detyrojnë të marrim më shumë kohë përderisa jemi të sëmurë ose kujdesemi për anëtarët e familjes.
Ndotja e ajrit është bërë aq e përhapur sa që ka mbyllur disa qytete si Pekini ndërsa të tjerët, përfshirë një numër në Mbretërinë e Bashkuar, shpesh i tejkalojnë kufijtë e sigursisë. Problemi madje ka nxitur hartimin e pajisjeve të shumta që mund të veshin duke premtuar një flluskë të sigurt të ajrit të pastruar për të mbrojtur shëndetin tuaj nëse duhet të dilni jashtë në këto zona me rrezik të lartë.
Megjithatë, nuk është vetëm ndikimi fizik i ndotjes së ajrit, por edhe efektet psikologjike të një cilësie të zvogëluar të jetës. Kërkimet e publikuara në vitin 2019 zbuluan se fëmijët që u rritën në zona të Londrës me nivele të larta ndotjeje kishin më shumë të ngjarë të zhvillonin depresion në moshën 18 vjeç sesa ata që jetonin në zona më të pastra.
Përqafimi i energjisë së rinovueshme
Largimi nga lëndët djegëse fosile dhe shkëmbimi i tyre për burime të rinovueshme të energjisë është përgjigjja për të na ndaluar të sëmuremi, sugjeron raporti. Heqja nga këto burime të karburantit, thotë hulumti, mund të sjellë përfitime financiare, si dhe të zvogëlojë kostot shëndetësore të ndotjes së ajrit. Shembuj si një projekt në Bogota, Kolumbi që ndaloi makinat një ditë në javë, panë një kthim deri në katër herë sasinë e investuar.
Megjithatë, jo të gjitha të ripërtëritshmet janë krijuar si të barabarta. Greenpeace dhe CREA këshillojnë që të mos drejtoheni tek burimet e tjera të energjisë që përndryshe mund të shihen si jeshile, siç është djegia e biomasës sepse ajo akoma çon në ndotje të ajrit. Edhe pse ndoshta nuk është aq i keq për mjedisin sa gazi, nafta ose qymyri, procesi akoma krijon grimca që mund të kenë një efekt negativ në shëndetin tonë.
“Qeveritë duhet të ndalojnë ndërtimin e centraleve të reja të qymyrit , të investojnë në sistemet e transportit publik dhe tranzicionin në energjinë e rinovueshme sa më shpejt të jetë e mundur,” thotë Bondan Andriyanu, një njohesi klimës dhe energjisë në Greenpeace Indonesia./BBGreenKosova
Burimi: Euronews