Bota prodhon çdo vit rreth 50 milion ton e-mbeturina
Mbetjet elektronike paraqesin nje kërcnim të madh për ekonominë dhe mjedisin thone ekspertët, bota proshon çdo vit rreth 50 milion ton mbeturina, pasi konsumatorët dhe bizneset hedhin telefonat e vjetër, kompjuterët dhe pajisjet shtëpiake, materiale që kapin shifrën me vlerë 62.5 miliardë dollarë ( 55 miliardë euro).
“Nëse gjërat nuk ndryshojnë deri në vitin 2050, do të kemi 120 milionë ton në vit të e-mbeturinave”, tha Reudiger Kuehr, drejtor i programit në Universitetin e Kombeve të Bashkuara dhe ekspert për e-mbeturina.
. “Kjo nuk është shumë larg, por do të ndikojë në disponueshmërinë e burimeve tona dhe po ndikon në jetën e shumë njerëzve, veçanërisht në vendet në zhvillim”.
Aktualisht vetëm 20 për qind e elektronikës janë ricikluar,dhe miliona ton përfundojnë në deponi të përziera me mbeturina metalike ose eksoprton ilegalisht në vende më te varfra për një tarif më të ulët.
Në vitin 2016 435,0000 ton telefona janë çuar dëm pavarësisht që përmbanin materiale me vlerë miliarda dollarë.
Kuehr tha se rrjetet më të mira të mbledhjes së e-mbeturinave do të kishin një ndikim të rëndësishëm, pasi përdoruesit e teknologjisë do të dispononin siç duhet pajisjet e tyre, në vend që t’i mbushnin ato në sirtarë dhe kabinete kur të dilet një brez i ri.
Ndikimi në shëndet
Telefonat inteligjent mesatarisht përmbajnë deri në 60 elemente, kryesisht metale që janë çmuar në industrinë elektronike për përçueshmëri dhe qartësi të lartë.
Materialet e ashtuquajtura të veçanta apo të rralla në tokë që përdoren në bateritë dhe lentet e kamerës janë gjithnjë e më të shtrenjta për minierën dhe ekzistojnë vetëm në një pjesë të vogël të vendeve në tokë.
E-mbeturinat gjithashtu kanë një ndikim të rëndësishëm në shëndetin: megjithëse përfaqëson vetëm 2 për qind të mbeturinave të ngurta në deponi, ajo përbën deri në 70 për qind të materialit të rrezikshëm.
Vendet në zhvillim si Nigeria dhe Pakistani importojnë e-mbeturinat për një tarifë dhe një ekonomi joformale në rritje, ndërkohë që njerëzit me anë të dërgesave për sende të rishiten – potencialisht duke iu ekspozuar rrezikut.
“Ne po dërgojmë pajisjet tona të tepërta në vendet në zhvillim me qëllim që të nxjerrim pak para nga ajo dhe ne shohim shumë pasoja mjedisore dhe shëndetësore nga kjo”, tha Kuehr.
Burimi: gazetabujku